เทรด Volatility หุ้นรายตัว หรือ VIX: เลือกอย่างไร ต่างกันตรงไหน?

นักเทรด Volatility มีทางเลือกหลักๆ สองทางในการเข้าถึงตลาดนี้ คือการเทรดความผันผวนของ หุ้นรายตัว (Individual Stock Volatility) ผ่าน Option ของหุ้นนั้นๆ และการเทรดความผันผวนของ ตลาดโดยรวม (Market Volatility) ผ่าน ดัชนี VIX หรือผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้อง แม้ทั้งสองจะเกี่ยวข้องกับ “ความผันผวน” เหมือนกัน แต่ก็มีความแตกต่างที่สำคัญ ทั้งในด้านพฤติกรรม ปัจจัยขับเคลื่อน และกลยุทธ์ที่เหมาะสม การเข้าใจความแตกต่างเหล่านี้จะช่วยให้คุณเลือกเครื่องมือได้ตรงกับเป้าหมายและมุมมองของคุณมากขึ้น

ความเข้าใจพื้นฐาน

• Volatility หุ้นรายตัว:

  • คืออะไร: ความผันผวนของราคาหุ้นตัวใดตัวหนึ่งโดยเฉพาะ
  • สะท้อนอะไร: ความเสี่ยงเฉพาะตัวของบริษัท (Idiosyncratic Risk) เช่น ผลประกอบการ, ข่าว M&A, การเปลี่ยนแปลงผู้บริหาร, ปัญหาภายใน บวกกับ ความเสี่ยงของตลาดโดยรวม (Systematic Risk)
  • วัดอย่างไร: ผ่าน Implied Volatility (IV) ของ Option หุ้นตัวนั้นๆ

• VIX (Volatility Index):

  • คืออะไร: ดัชนีที่วัด ความคาดหวัง ของตลาดต่อความผันผวนของดัชนี S&P 500 ในอีก 30 วันข้างหน้า คำนวณจากราคาของ S&P 500 Options (SPX)
  • สะท้อนอะไร: ความเสี่ยงของตลาดโดยรวม หรือที่มักเรียกว่า “ดัชนีความกลัว (Fear Index)”
  • วัดอย่างไร: VIX คือค่าที่คำนวณออกมาโดย CBOE

ความแตกต่างที่สำคัญ: หุ้น vs VIX

เลือกเทรดอะไรดี? พิจารณาจากอะไร?

การตัดสินใจว่าจะเทรด Volatility ของหุ้นหรือ VIX ขึ้นอยู่กับ:

1. เป้าหมายของคุณ (Your Goal):

   • เทรดหุ้น: หากคุณต้องการ เก็งกำไร/ป้องกันความเสี่ยง จากข่าวหรือเหตุการณ์ที่ เฉพาะเจาะจง กับหุ้นตัวนั้น (เช่น Earnings) หรือคุณมีมุมมองที่ชัดเจนกับหุ้นตัวนั้นๆ
   • เทรด VIX: หากคุณต้องการ ป้องกันความเสี่ยงของพอร์ตโดยรวม จากการปรับฐานของตลาด หรือต้องการ เก็งกำไร จากความกลัว/ความผันผวนของ ตลาดในภาพใหญ่

2. ความเชี่ยวชาญ (Your Expertise):

   • เทรดหุ้น: คุณต้องเข้าใจ ปัจจัยพื้นฐานและเทคนิค ของหุ้นตัวนั้นๆ รวมถึงอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้อง
   • เทรด VIX: คุณต้องเข้าใจ เศรษฐกิจมหภาค, พลวัตของตลาด, และความซับซ้อนของผลิตภัณฑ์ VIX (สำคัญมาก!)

3. ประเภทของเหตุการณ์ (The Event):

   • เทรดหุ้น: เหมาะกับการเทรด รอบประกาศผลประกอบการ (Earnings), ข่าวการควบรวมกิจการ, หรือเหตุการณ์เฉพาะบริษัท
   • เทรด VIX: เหมาะกับการเทรด ช่วงที่คาดว่าจะเกิดความไม่แน่นอนในตลาด เช่น การเลือกตั้ง, การประชุมธนาคารกลาง, หรือช่วงที่กังวลเรื่องวิกฤต

4. ความเสี่ยงที่ยอมรับได้ (Risk Tolerance):

   • เทรดหุ้น: ความเสี่ยงถูกจำกัดอยู่กับหุ้นตัวนั้น (แต่อาจสูงมากได้)
   • เทรด VIX: ผลิตภัณฑ์ VIX, โดยเฉพาะ ETPs, สามารถ แกว่งตัวรุนแรงและมีความเสี่ยงจากการเสื่อมค่า ที่สูงมาก

เทคนิคและข้อควรพิจารณา

การเทรด Volatility หุ้น:

• ใช้ IV Rank/Percentile เฉพาะตัว: วิเคราะห์ว่า IV ของหุ้นตัวนั้นสูงหรือต่ำเมื่อเทียบกับอดีต ของมันเอง
• เน้นเทรดรอบ Earnings: ช่วงก่อนประกาศงบ IV มักจะพุ่งสูง (เหมาะกับการขาย Vol) และหลังประกาศ IV มักจะลดลง (IV Crush - เหมาะกับการซื้อ Vol ก่อน พุ่ง หรือขาย ตอน พุ่ง)
• พิจารณาความสัมพันธ์กับตลาด: หุ้นบางตัว IV อาจเคลื่อนไหวตาม VIX แต่บางตัวก็ไม่
• มองหาโอกาส Pairs Trading: เทรดความแตกต่างของ IV ระหว่างหุ้นสองตัวในอุตสาหกรรมเดียวกัน (Vol Arbitrage)
• กลยุทธ์: ใช้กลยุทธ์ Option มาตรฐาน (Straddles, Strangles, Spreads) โดยเน้นมุมมอง IV

การเทรด VIX:

• เข้าใจ Term Structure: ต้องดูว่า VIX Futures อยู่ในภาวะ Contango (ปกติ) หรือ Backwardation (มักเกิดตอนตลาดกลัว) เพราะมันส่งผลโดยตรงต่อ VIX ETPs
• ระวัง Decay ของ ETPs: หลีกเลี่ยงการถือ VIX ETPs ระยะยาว โดยไม่มีเหตุผลอันควร ส่วนใหญ่เหมาะกับการเทรดสั้นๆ หรือป้องกันความเสี่ยงชั่วคราว
• ใช้เป็นเครื่องมือป้องกันความเสี่ยง: การซื้อ VIX Calls หรือ VIX ETPs สามารถใช้ Hedge พอร์ตในช่วงตลาดลงได้ (แต่มีต้นทุน)
• เก็งกำไรระยะสั้น: การขาย VIX Futures/ETPs ตอน VIX สูงมากๆ (คาดหวัง Mean Reversion) อาจทำได้ แต่เสี่ยงสูง
• พิจารณา VIX Futures โดยตรง: สำหรับผู้เชี่ยวชาญ การเทรด VIX Futures/Options โดยตรงจะตัดปัญหา Decay ของ ETPs ได้ แต่ต้องใช้เงินทุนสูงและมีความซับซ้อน
• อย่าดูแค่ VIX Spot: ให้ดูราคา Futures ประกอบเสมอ

สรุป